حسین علی الوانیحسین علی وانی، از مشایخ مجاهد هند در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری/ نوزدهم و بیستم میلادی می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیوی فرزند میان محمد بود و در ۱۲۸۳ یا ۱۲۸۵ ق در روستان «وان چهران» از توابع «بنون» در پنجاب غربی متولد شد. مقدمات علوم و کتاب‌های درسی را نزد علمای دیار خود آموخت. سپس به کانپور رفت و بقیه کتاب‌های درسی از معقول و منقول را در محضر مولانا احمدحسن کانپوری تحصیل کرد و حدیث را از شیخ رشید احمد گنگوهی فراگرفت و صحیح بخاری و صحیح مسلم و سننن ترمذی و سنن ابوداود را بر او قرائت کرد، سپس به موطن خود بازگشت و به خدمت شیخ عثمان بن عبدالله نقشبندی پیوست ومدت زمانی نزد او درس خواند و به اخذ اجازه از او نایل آمد و طریقت را از وی فراگرفت، و گروهی از جمله شیخ سراج بن عثمان نقشبندی نیز نزد او قرائت و آموختن حدیث پرداختند. ۲ - بازگشت به وطن و تبلیغ دینپس از طی مراحل تحصیل به موطن خود بازگشت و شیخوخیت آنجا را بر عهده گرفت و با جد و جهد بسیار، مردمان را به توحید و اخلاص در دین و ترک همه مظاهر شرک و پرستش قبرها فراخواند و از غلو درباره اولیا و صالحان و کمک خواهی از غیر خدا و اعتقاد به اینکه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) علم غیب داشته است نهی کرد. ۳ - ویژگی علمی و اخلاقیاو در این راه آزارها دید و رنج‌ها کشید، اما بر عقیده خود ثابت قدم ماند. از کسی بیم به خود راه نمی‌داد و مداهنه و تظاهر نمی‌کرد، بلکه آنچه را حق می‌دانست آشکارا می‌گفت و در راه خدا از ملامت ملامتگران باک نداشت و در راه شیخ اسماعیل شهید دهلوی و علامه رشید احمد گنگوهی و یاران و پیروان سیداحمد بن عرفان بریلوی گام بر می‌داشت. او در تفسیر قرآن کریم شیوه خاصی داشت که بر محور آیات توحیدی می‌گردید و آنها را شرح و بسط می‌داد و وضع مسلمانان را با آنها می‌سنجید. گروهی از علما در محضر او دانش آموختند و خلایق بسیاری از مجالس او سود بردند. ۴ - وفاتاو در رجب ۱۳۶۳ ق درگذشت. ۵ - آثار علمیاز آثار اوست: بلغه الحیران فی ربط آیات القرآن؛ تفسیر بی نظیر، تحریرات حدیث، تلخیص الطهاوی و تحفه ابراهیمیه. ۶ - پانویس
۷ - منبعدانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، برگرفته از مقاله «حسن علی وانی». رده‌های این صفحه : تراجم | علمای اهل سنت | علمای قرن سیزدهم | علمای هند | مبارزان علیه استعمار | مبارزان هند
|